دانلود پیش بینی بهزیستی روانشناختی بر اساس تاب آوری و امید به زندگی در بیماران دیابتی با آسیب شبکیه چشم

پیش بینی بهزیستی روانشناختی بر اساس تاب آوری و امید به زندگی در بیماران دیابتی با آسیب شبکیه چشم عنوان فایل پیش‌بینی بهزیستی روانشناختی بر اساس تاب‌آوری و امید به زندگی در بیماران دیابتی با آسیب شبکیه چشم رشته علوم انسانی، گروه روانشناسی کارشناسی ارشد (MA) گرایش عمومی

دسته بندی	روانشناسی و علوم تربیتی
فرمت فایل	docx
حجم فایل	197 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	135

دانلود فایل

با موضوع

پیش‌بینی بهزیستی روانشناختی بر اساس تاب‌آوری و امید به زندگی

در بیماران دیابتی با آسیب شبکیه چشم

فایل بصورت ورد

تعداد صفحات:

135

در زیر بخش هایی از فایل دانلودی را مشاهده میفرمایید:

فهرست مطالب


عنوان                                                                                                           صفحه

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1مقدمه................................................................................................................................. 3

2-1 بیان مسئله ......................................................................................................................... 7

3-1 اهمیت و ضرورت پژوهش ....................................................................................................11

4-1 اهداف پژوهش................................................................................................................... 14

5-1  فرضیه‌های پژوهش............................................................................................................ 15

6-1 تعاریف مفاهیم نظری و عملیاتی........................................................................................... 15

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش

 1-2  دیابت............................................................................................................................. 19

 1-1-2  تاریخچه دیابت............................................................................................................ 19

 2-1-2  انسولین چگونه در بدن عمل می‌کند؟.............................................................................. 20

 3-1-2  چرا قند خون باید تنظیم شود؟....................................................................................... 21

 4-1-2  مفهوم دیابت  ............................................................................................................. 23

 5-1-2  انواع دیابت ................................................................................................................. 25

 6-1-2  عوامل خطر و غربالگری دیابت...................................................................................... 29

  1-6-1-2  عوامل خطر دیابت نوع 1......................................................................................... 30

 2-6-1-2  عوامل خطر دیابت نوع 2.......................................................................................... 30

7-1-2   علائم دیابت................................................................................................................ 34

8-1-2   معیارهای تشخیص دیابت............................................................................................. 34

9-1-2   عوارض بیماری دیابت.................................................................................................. 36

 1-9-1-2  عوارض حاد (زودرس) دیابت................................................................................... 36

 2-9-1-2  عوارض مزمن (دیررس) دیابت ................................................................................. 38

10-1-2   زخم‌های دیابتی......................................................................................................... 41

11-1-2   ورزش و دیابت......................................................................................................... 42

12-1-2   رژیم غذایی و دیابت.................................................................................................. 43

13-1-2  درمان دیابت............................................................................................................... 44

2-2   عوارض چشمی بیماری دیابت........................................................................................... 44

1-2-2   آسیب‌های شبکیه چشم (رتینوپاتی)................................................................................ 45

2-2-2   بیماری‌های چشم دیابتی (رتینوپاتی)............................................................................... 48

3-2-2   درمان رتینوپاتی دیابتی.................................................................................................. 48

3-2 مفهوم بهزیستی روانشناختی................................................................................................. 49

4-2 مفهوم تاب‌آوری .......................................................................................................................54

1-4-2  عوامل مؤثر بر تاب‌آوری ............................................................................................... 56

2-4-2  مدل‌های تاب آوری ...................................................................................................... 58

5-2 مفهوم امید به زندگی........................................................................................................... 62

6-2  مروری بر پژوهش‌های انجام شده ....................................................................................... 69

1-6-2 پژوهش‌های انجام شده در رابطه با ارتباط بهزیستی روانشناختی و تاب‌آوری ........................ 69

2-6-2  پژوهش‌های انجام شده در رابطه با ارتباط بهزیستی روانشناختی و امید به زندگی.................. 70

7-2  خلاصه و جمع بندی ........................................................................................................ 71

فصل سوم: روش تحقیق

1-3 روش پژوهش.................................................................................................................... 74

2-3  جامعه آماری..................................................................................................................... 74

 3-3  نمونه آماری و روش نمونه گیری....................................................................................... 74

4-3  اطلاعات جمعیت شناختی ................................................................................................. 74

5-3 ابزارهای پژوهش................................................................................................................ 77

1-5-3  مقیاس بهزیستی روانشناختی........................................................................................... 77

2-5-3  پرسشنامه تاب‌آوری....................................................................................................... 78

3-5-3  پرسشنامه امید به زندگی................................................................................................. 79

6-3  ملاحظات اخلاقی.............................................................................................................. 79

7-3  روش اجرا........................................................................................................................ 80

8-3  روش تجزیه و تحلیل اطلاعات........................................................................................... 80

فصل چهارم: یافته‌های پژوهش

1-4  مقدمه............................................................................................................................... 82

2-4 یافته‌های توصیفی .............................................................................................................. 82

3-4  یافته‌های استنباطی............................................................................................................. 86

1-3-4  بررسی فرضیه1 ................................................................................................. 87

2-3-4 بررسی فرضیه  2................................................................................................ 88

3-3-4  بررسی فرضیه فرعی.......................................................................................... 89

4-4  خلاصه فصل.................................................................................................................... 91

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

1-5 خلاصه پژوهش.................................................................................................................. 94

2-5 بحث و نتیجه گیری پیرامون فرضیه‌های پژوهش.................................................................... 95

3-5  نتیجه گیری....................................................................................................................... 104

4-5 محدودیت‌ها و موانع پژوهش............................................................................................... 105

5-5  پیشنهادات پژوهشی........................................................................................................... 106

6-5  پیشنهادات کاربردی........................................................................................................... 107

پیوست‌ها

پیوست شماره (1) پرسشنامه بهزیستی روانشناختی........................................................................ 109

پیوست شماره (2) پرسشنامه تاب‌آوری........................................................................................ 111

پیوست شماره (3) مقیاس امید به زندگی...................................................................................... 113

منابع

الف) منابع فارسی...................................................................................................................... 116

ب) منابع لاتین.......................................................................................................................... 119


            فهرست جداول

عنوان                                                                                                           صفحه

جدول 1 – 3  اطلاعات جمعیت‌شناختی بر حسب رده سنی و رده شغلی بیماران............................... 75

جدول 2 – 3  اطلاعات جمعیت‌شناختی بر سطح تحصیلات و وضعیت مسکن بیماران...................... 76

جدول 3- 3  اطلاعات جمعیت‌شناختی بر حسب وضعیت تأهل و داشتن بیماری غیر از دیابت بیماران دیابتی 76

جدول 1-4  مقادیر جمع نمرات ، میانگین ، انحراف استاندارد ، حداقل و حداکثر متغیرهای امید به زندگی ، تاب آوری ، بهزیستی روان شناختی  و خرده مقیاسهای مربوطه جهت کل آزمودنی ها به تفکیک جنسیت.... 83

جدول 2-4  مقادیر جمع نمرات ، میانگین ، انحراف استاندارد ، حداقل و حداکثر متغیرهای امید به زندگی ، تاب آوری ، بهزیستی روان شناختی  و خرده مقیاسهای مربوطه جهت کل آزمودنی‌ها................................ 84

جدول 3-4  ماتریس همبستگی پیرسون جهت بررسی رابطه بین متغیرهای پژوهش .......................... 85

جدول 4-4   آزمون رگرسیون خطی  به روش همزمان ( inter ).................................................... 87

جدول 5 – 4  آزمون رگرسیون خطی  به روش همزمان ( inter ).................................................. 88

جدول 6 – 4  اثر پیلایی ، لامبدای ویلکز ، اثر هتلینگ و بزرگترین ریشه روی.................................. 89

جدول 7- 4  تحلیل واریانس چند متغیره برای بررسی تفاوت بهزیستی روان شناختی در مردان و زنان بیمار دیابتی با آسیب شبکیه چشم..................................................................................................................... 90


پیش‌بینی بهزیستی روانشناختی بر اساس تاب‌آوری و امید به زندگی

در بیماران دیابتی با آسیب شبکیه چشم


نگارش: ندا شیبانی


چکیده:

پژوهش حاضر با هدف پیش‌بینی بهزیستی روانشناختی بر اساس تاب‌آوری و امید به زندگی در بیماران دیابتی با آسیب شبکیه چشم صورت گرفت. جامعه‌ی آماری این پژوهش شامل کلیه‌ی بیماران دیابتی با آسیب شبکیه چشم شهر شیراز در سال 93 که به بیمارستان چشم پزشکی دکتر خدادوست مراجعه کرده‌اند، بود که از بین آنها تعداد 100 نفر (46 مرد و 54 زن) از بیماران دیابتی با آسیب شبکیه با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و با کمک همراهان‌شان یا محقق (به دلیل آسیب بینایی و عدم توانایی نوشتن) به تکمیل پرسشنامه بهزیستی روانشناختی، پرسشنامه تاب‌آوری و پرسشنامه امید به زندگی پرداختند. نتایج به دست آمده نشان داد که متغیر تاب‌آوری می‌تواند بخشی از بهزیستی روانشناختی را در بیماران دیابتی با آسیب شبکیه چشم به صورت مثبت پیش‌بینی نماید. متغیر امید به زندگی نیز می‌تواند بخشی از بهزیستی روانشناختی را در بیماران دیابتی با آسیب شبکیه چشم به صورت مثبت پیش‌بینی کند. همچنین نمرات بهزیستی روانشناختی و ابعاد آن در مردان و زنان، تفاوت معنی‌داری نداشتند.

واژه‌های کلیدی: بهزیستی روانشناختی، تاب‌آوری، امید به زندگی، بیماران دیابتی با آسیب شبکیه چشم.








فصل اول

کلیات پژوهش





1-1- مقدمه

دیابت نه تنها به عنوان یک بیماری شایع بلکه یک مشکل بزرگ بهداشتی است که در دنیای معاصر پراکندگی گسترده‌ای پیدا کرده است. دیابت یا بیماری قند یک اختلال متابولیک (سوخت و سازی) در بدن است. در این بیماری توانایی تولید انسولین در بدن از بین می‌رود و یا بدن در برابر انسولین مقاوم شده و بنابراین انسولین تولیدی نمی‌تواند عملکرد طبیعی خود را انجام دهد. نقش اصلی انسولین پایین آوردن قند خون توسط مکانیزم‌های مختلفی است. دیابت دو نوع اصلی دارد. در دیابت نوع یک تخریب سلولهای بتا در پانکراس منجر به نقص تولید انسولین می‌شود و در نوع دو مقاومت پیشرونده بدن به انسولین وجود دارد که در نهایت ممکن است به تخریب سلول‌های بتای پانکراس و نقص کامل تولید انسولین منجر شود. در دیابت نوع دو مشخص است که عوامل ژنتیکی، چاقی و کم‌تحرکی نقش مهمی در ابتلای فرد دارند (مراسکین، 2012).

در دیابت، سرعت و توانایی بدن در استفاده و سوخت و ساز کامل گلوکز کاهش می‌یابد از این‌رو میزان قند خون افزایش یافته که به‌آن هایپرگلیسمی می‌گویند. وقتی این افزایش قند در دراز مدت در بدن وجود داشته باشد عوارض میکروواسکولار دیابت یا تخریب رگ‌های بسیار ریز در بدن ایجاد می‌شوند که می‌توانند اعضای مختلف بدن همچون کلیه، چشم و اعصاب را درگیر کنند (شیفر، اندریو، لی و فلایشر، 2011).

رتینوپاتی دیابتی یکی از عوارض بیماری دیابت است که روی چشم ها تأثیر می‌گذارد. رتینوپاتی دیابتی به سه شکل ادم ماکولا (نشت عروقی منتشر و یا موضعی در ماکولا)، تجمع پیشرونده عروقی (میکروآنوریسم، خونریزی‌های داخل شبکیه، خمیدگی عروقی) و انسداد شریانی شبکیه دیده می‌شود (بوید و همکاران، 2013).

از آنجا که کنترل نکردن دیابت می‌تواند با آسیب‌های جدی از جمله آسیب به شبکیه چشم همراه باشد، لذا بررسی بهزیستی روانشناختی و عوامل مؤثر بر آن در بیماران دیابتی با آسیب شبکیه چشم از اهمیت بسزایی برخوردار است.

بهزیستی روانشناختی در دو دهه‌ی اخیر در ادبیات پژوهشی به وفور مورد بررسی قرار گرفته است و دامنه‌ی مطالعات آن از حوزه‌ی زندگی فردی به تعاملات اجتماعی کشیده شده است (کول، 2009). بهزیستی روانشناختی به عنوان یکی از جنبه‌های مهم بهزیستی به معنای تلاش برای استعلا و ارتقاست که در تحقق استعدادها و تواناییهای فردی متجلی می‌شود یا به عبارت دیگر، تلاش برای کمال در جهت تحقق توانایی‌های بالقوه‌ی واقعی فرد است (رایف،‌ 1995). الگوها و نظرات مختلفی در خصوص بهزیستی روانشناختی توسط روانشناسان و صاحبنظران حوزه‌ی سلامت روان مطرح شده است. یکی از مهم‌ترین الگوهای تبیین بهزیستی روانشناختی الگوی رایف و کیز (1995) می باشد. در این الگو، بهزیستی روان‌شناختی به عنوان تلاشی برای رسیدن به کمال در جهت تحقق توانایی‌های بالقوه واقعی فرد به شمار می‌رود که شش مؤلفه‌ی خودپیروی، تسلط محیطی، رشد شخصی، رابطه مثبت با دیگران، هدف و جهت‌گیری در زندگی و پذیرش خود را در بر می‌گیرد.

خودپیروی به معنای عملکرد فرد بر اساس معیارها و عقاید خویش می‌باشد، هر چند که با عرف و رسم و رسوم پذیرفته شده در جامعه متناقض باشد؛ تسلط محیطی به معنای تحت کنترل داشتنِ جهان پیرامون است به طوری که فرد بتواند تا حد زیادی بر زندگی و محیط اطرافش احاطه داشته باشد؛ رشد شخصی شامل توانایی شکوفا ساختن کلیه نیروها و استعدادها و پرورش توانایی‌های جدید در شخص است؛ رابطه مثبت با دیگران بر می‌گردد به برقراری روابط صمیمی و نزدیک با دیگران ضمن اشتیاق داشتن به برقراری چنین روابطی و نیز توانایی عشق ورزیدن به اطرافیان؛ هدف و جهت‌گیری در زندگی به معنای توانایی پیدا کردن معنا در زندگی و هدفمند بودن و تعقیب اهداف است؛ پذیرش خود نیز دربرگیرنده‌ی نگرش مثبت شخص نسبت به خود است که نه به معنای خودشیفتگی یا عزت نفس بالا، بلکه به معنای احترام به نفسی است که با دانستنِ نقاط قوت و ضعف خود در فرد صورت می‌گیرد (ریف و کیز، 1995).

نقش عوامل حمایتی در کمک به افراد برای سازگاری فعالانه با رویدادهای استرس‌زا همواره مورد توجه پژوهشگران حوزه‌ی روانشناسی بوده است. به طوری که آنها بر این باورند که افراد در برخورد با مشکلات می‌توانند ضمن مبارزه‌ی سرسختانه، قدرت و ظرفیت تحمل بیشتری را در خود به وجود آورده تا بدین طریق بتوانند بر مشکلات فائق آیند. در دو دهه‌ی اخیر پژوهشگران دریافتند که افراد موفق در برخورد با مسائل استرس‌زا و فشارها در مقایسه با افراد شکننده در برابر مشکلات، دارای خصوصیات و ویژگی‌های متفاوتی می‌باشند که از این طریق می‌توانند فشار کمتری را تحمل کرده و هر چه سریعتر به نقطه‌ی تعدل روحی برسند. یکی از این ویژگی‌ها در قالب مفهومی با عنوان تاب‌آوری مطرح گردیده است. تاب‌آوری یکی از سازه‌های عمده رویکرد روانشناسی مثبت‌گرا می‌باشد. در سالهای اخیر، این رویکرد با شعار توجه به استعدادها و توانمندی‌های انسان (به جای پرداختن به اختلالات و ناهنجاریها) مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. تاب‌آوری در برگیرنده مفاهیم مختلف است. اصطلاح تاب‌آوری به صورت‌های مختلف و متنوعی تعریف شده است: مانند توانایی سازگاری موفقیت‌آمیز در مقابل محیط در حال تغییر (داروین، 1989؛ سیچیتی و کوهن، 1995)؛ سرسختی و آسیب‌ناپذیری (آنتونی، 1974؛ کوباسا، 1979؛ مدی و خوشابا، 1994)؛ و سازگاری موفقیت‌آمیز علی‌رغم استرس زیاد و شرایط ناگوار (استوارت، رید و منگهام، 1997). اما همه تعاریف دارای یک توصیف مشترک می‌باشند و آن هم «توانایی بازگشت به حالت اولیه» می‌باشد (به نقل از صحراگرد، 1386).

گارمزی و ماستن (1991) تاب‌آوری را یک فرآیند، توانایی یا پیامد سازگاری موفقیت‌آمیز علیرغم شرایط چالش‌برانگیز و تهدیدکننده می‌دانند. در تعریفی دیگر، تاب‌آوری یعنی آشکارکردن شایستگی در افراد علیرغم تحت فشار بودن و استرس زیاد است (گارمزی، ماستن و تلگن، 1984). راتر (2001) معتقد است تاب‌آوری، سازگاری مثبت در واکنش به شرایط ناگوار است.

امید به زندگی نیز به عنوان یکی از پیشایندهای بهزیستی روانشناختی دارای تعاریف گوناگونی است. جنانچه فرانکل (1984) معتقد است هنگامی که انسان به فعالیت‌های مورد علاقه‌اش می‌پردازد، با دیگران ملاقات می‌کند، به تماشای آثار هنری و ادبی می‌پردازد، و یا به دامان طبیعت پناه می‌برد، امید را در خود احساس می‌کند. همچنین هنگامی که احساس می‌کند وجود و هستی‌اش به یک منبع لاینزل پیوند خورده است و خود را متکی به چهارچوب‌ها و تکیه‌گاه‌های گسترده و قابل اتکایی مانند مذهب می‌داند و فلسفه‌ای برای زندگی کردن انتخاب کرده است زندگی را می‌بیند، آن را در می‌یابد و احساس می‌کند.   

با توجه به اهمیت بررسی پیشایندهای بهزیستی روانشناختی در بیماران دیابتی با آسیب شبکیه چشم، پژوهش حاضر بر آن است تا به بررسی اثر پیش‌بینی‌کنندگی تاب‌آوری و امید به زندگی بر بهزیستی روانشناختی بیماران دیابتی با آسیب شبکیه چشم بپردازد.


2-1- بیان مسئله

سازمان بهداشت جهانی (2001)، سلامتی را به عنوان حالتی از بهزیستی کامل جسمی، ذهنی و اجتماعی و نه صرفاً نبود بیماری تعریف می‌کند. به بیان دیگر از نظر این سازمان، سلامت روانی حالتی از بهزیستی است که در آن فرد به توانایی‌های خود، آگاه، با فشارهای روانی، سازگار و مثمرثمر در کار مفید برای خویش است (سازمان بهداشت جهانی، 2004). به رغم تأکید فوق بر مسایل مثبت غالباً متخصصان سلامت به قدری بر مشکلات افرادِ دچار بیماری متمرکزند که نیازهای افراد سالم را فراموش می‌کنند. به بیان دیگر مراکز سلامت روانی به جای توجه به جنبه‌های مثبت سلامت بیشتر درگیر درمان بیماری‌های روانی‌اند (پیلگریم، 1997).

دیابت یا بیماری قند یک اختلال متابولیک (سوخت و سازی) در بدن است. در این بیماری توانایی تولید انسولین در بدن از بین می‌رود و یا بدن در برابر انسولین مقاوم شده و بنابراین انسولین تولیدی نمی‌تواند عملکرد طبیعی خود را انجام دهد (مراسکین، 2012). بنابراین دیابت جزء بیماری‌هایی است که سلامت فرد را تهدید کرده و بر سایر اعضای بدن از جمله چشم تأثیر مخرب دارد (بوید و همکاران، 2013).

یکی از آسیب‌های چشمی که ناشی از بیماری دیابت است با نام رتینوپاتی دیابتی شناخته شده است. این بیماری به طور مستقیم شبکیه چشم را هدف قرار داده و موجب رشد رگ‌های خونی غیرطبیعی در آن قسمت می‌شود. لذا باعث بروز مشکلات جدی در بینایی می‌گردد (بوید و همکاران، 2013).     

بنابر آنچه ذکر شد، لزوم توجه به سلامت جسمی و روانی این بیماران آشکارتر می‌گردد. از این رو، شناخت عوامل تعیین کننده‌ی سلامت روانی افراد از مهم ترین مسائل علوم انسانی در سالهای معاصر است. نظریه‌هایی مانند نظریه‌های خودشکوفایی مازلو، کارکرد کامل راجرز و انسان بالغ یا بالیدگی آلپورت در شکل‌بندی مفهوم سلامتی روانشناختی، این فرضیه بنیادی را پذیرفته و از آن بهره جسته‌اند (ریان و دسی، 2001). به دنبال ظهور این نظریه‌ها و جنبش روانشناسی مثبت که در سلامتی روانی بر وجود ویژگی‌های مثبت و رشد توانایی‌های فردی تأکید داشتند، گروهی از روانشناسان به جای اصطلاح سلامتی روانی از بهزیستی رواشناختی استفاده کرده‌اند. زیرا معتقدند این واژه بیشتر ابعاد مثبت را به ذهن متبادر می‌کند (ریف و سنیگر، 1998) و در این راستا مدلهایی مانند مدل جاهودا مدل بهزیستی ذهنی، داینر و مدل شش عاملی بهزیستی روانشناختی ریف (1989) تدوین شده‌اند که در تعریف و تبیین سلامت روانی به جای تمرکز بر بیماری و ضعف بر توانایی‌ها و داشته‌های فرد متمرکز هستند (کومپتون، 2001).

الگوی ریف (1995) است که از مهم‌ترین مدل‌های حوزه بهزیستی روان‌شناختی به شمار می‌رود. در این دیدگاه بهزیستی به معنای تلاش برای استقلال و ارتقاست که در تحقق استعدادها و توانایی‌های فرد متجلی می‌شود. از این منظر، فردی که دارای بهزیستی روان‌شناختی است از ویژگی‌هایی مانند عزت نفس، ارتباط‌های اجتماعی گسترده، احساس خودکارآمدی و حس استقلال برخوردار است (ریف و سینگر، 1998).


- Maraschin

- Schafer, Andrew, Lee & Fleisher

- Boyd

- Ryff

- autonomy

- environmental mastery

- personal growth

- positive relationship with others

- purpose in life

- self- acceptance

- resilience

- positive psychology

- successful adaptation

- Darwin

- Cicchetti & Cohen

- hardiness

- invulnerability

- Anthony

- Kobasa

- Maddi & Khoshaba

- Stewart, Ried, & Mangham

- bounce back

3- Garmezy, Masten,& Tellegen

- Rutter

- Pilgrim

- Maslow

- full functioning

- Rodgers

- maturity

- Allport

- Ryan & Decy

- positive psychology

- mental health

- psycholosical  well-being

- Jahoda

- subjective well-being

- Diener

- Compton

دانلود تاثیر قصه گویی بر علائم رفتار لجبازی نافرمانی کودکان

تاثیر قصه گویی بر علائم رفتار لجبازی نافرمانی کودکان تأثیر قصه گویی بر علائم رفتار لجبازی ـ نافرمانی کودکان

دسته بندی	روانشناسی و علوم تربیتی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	737 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	140

دانلود پایان نامه

با موضوع

 تأثیر قصه گویی بر علائم رفتار لجبازی ـ نافرمانی کودکان 

فایل بصورت ورد

تعداد صفحات:

140

در زیر بخش هایی از فایل دانلودی را مشاهده میفرمایید:

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                        صفحه

فصل اول : کلیات پژوهش

1-1-  مقدمه. 1

1-2- بیان مسئله. 5

1-3- اهداف پژوهش.... 9

1-4- ضرورت موضوع پژوهش.... 10

1-5- فرضیه پژوهش.... 13

1-6- تعریف متغیرهای پژوهش.... 13

1-6-1- متغیر مستقل : قصه درمانی.. 13

1-6-2- متغیر وابسته : اختلال لجبازی – نافرمانی کودک (ODD) 14

فصل دوم : مرور پیشینه

2-1- مقدمه. 15

2-2- بخش اول اختلال لجبازی – نافرمانی.. 15

2-2-1- اختلال لجبازی- نافرمانی کودکی.. 15

2-2-2- همه گیر شناسی.. 21

2-2-3- ملاحظات تشخیصی و ویژگیهای بالینی.. 24

2-2-4- تشخیص افتراقی.. 28

2-2-5- ویژگیها و اختلال های توأم. 30

2-2-6- بررسی های آسیب شناختی و آزمایشگاهی.. 31

2-2-7- سیروپیش آگهی.. 31

2-2-8- سبب شناسی.. 32

2-2-9- سازوکارهای شناختی رفتاری.. 34

2-2-10- درمان. 39

2-3- بخش دوم : قصه ، جایگاه و کابردهای بالینی آن. 42

2-3-1- اهداف ادبیات کودکان. 42

2-3-2- روند رشد ادبیات کودکان در جهان. 43

2-3-3- قصه و اهمیت آن. 44

2-3-4- نقش قصه در رشد عاطفی ، اجتماعی و شناختی کودک... 47

2-3-5- معیارهای مورد توجه قصه گو برای انتخاب قصه. 52

2-3-6- نکات مورد توجه قصه گو در حین قصه گویی.. 53

2-3-7- ویژگی های قصه در فرآیند قصه درمانی.. 54

2-3-8- رویه های قصه درمانی.. 55

2-3-9- قصه گویی به عنوان یک راهبرد درمانی.. 62

2-3-10- قصه در خانواده درمانی.. 65

2-3-11- قصه پردازی در روان درمانی کودک... 68

2-3-12- قصه درمانی به شیوه گروهی.. 69

2-3-13- قصه در رویکردهای نظری روان درمانی.. 72

2-3-14- روان تحلیل گری.. 73

2-3-15- روان شناسی فردی (آدلری ) 75

2-3-16- شناخت درمانی.. 76

2-3-17- رفتار درمانی.. 77

2-3-18- پیشینه پژوهش.... 79

فصل سوم : روش شناسی پژوهش

3-1- مقدمه. 88

3-2- جامعه آماری.. 89

3-3- نمونه و روش نمونه گیری.. 89

3-4- ابزار اندازگیری.. 90

3-5- پرسشنامه علائم مرضی کودکان CSI-4. 90

3-6- اجرا و نمره گذاری پرسشنامه CSI-4. 90

3-6-1- نمره گذاری براساس نمره برش غربال شده 91

3-6-2- نمره گذاری بر اساس شدت نشانه های مرضی.. 91

3-6-3- چگونگی نمره گذاری پژوهشگر. 91

3-7- پایایی و اعتبار پرسشنامه در 4  CSI- 92

3-8- وسایل لازم برای قصه درمانی.. 94

3-9- طرح درمانی و شرح مختصر جلسات... 95

3-10- روش تحلیل داده ها 105

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده­ها

4-1- مقدمه. 106

4-2- مفروضات تحلیل کوواریانس.... 108

4-3- فرضیه‌‌ی پژوهش.... 113

فصل پنجم : بحث و نتیجه­گیری

5-1- بحث و نتیجه گیری.. 115

5-2- محدودیت های پژوهش.... 116

5-3- پیشنهادها 117

5-3-1- پیشنهادهای پژوهشی.. 117

5-3-2- پیشنهادهای کاربردی.. 118

منابع و مآخذ

منابع فارسی.. 122

منابع انگلیسی.. 126

پیوست­ها

پیوست ها 130

فهرست جداول

عنوان                                                                                                                        صفحه

جدول (4-1) نتیجه اجرای پرسشنامه CSI-4 مربوط   به متغییر لجبازی-نافرمانی گروه های آزمایش و کنترل  107

(جدول4-2 ) خلاصه نتایج مفروضه یکسانی شیب رگرسیون بین متغیر گروه ها و پیش آزمون  108

جدول (4 -3 ) شاخصه‌های آماری برای محاسبه آزمون کالموگروف اسمیرنف (مفروضه نرمال بودن توزیع داده‌ها) 110

جدول (4 -4 ) شاخصه‌های آماری برای محاسبه آزمون لوین (مفروضه برابری واریانس‌ها) 111

جدول(4- 5) خلاصه نتایج مفروضات تحلیل کوواریانس.... 112

جدول (4- 6) خلاصه نتایج آزمون تحلیل کواریانس.... 114

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                                        صفحه

نمودار (4-1) میانگین پیش آزمون و پس آزمون لجبازی و نافرمانی در هر دو گروه 108

نمودار(4-2) شیب رگرسیون. 109

نمودار (4-3)  نتایج مربوط به برابری واریانس‌ متغیر لجبازی - نافرمانی در پیش آزمون و پس آزمون  111

نمودار(4-4) مفروضه خطی بودن رابطه بین پیش آزمون و پس آزمون تحلیل کوواریانس.... 112

(نمودار4- 5) میانگین تعدیل شده پس از حذف اثر پیش آزمون بر پس آزمون. 11

فصل اول

کلیات پژوهش

1-1-  مقدمه

امروزه اگرچه شاهد علاقه زیادی در زمینه مراقبت و درمان کودکان مبتلا به اختلال رفتاری هستیم ، اما این امر در حوزه بهداشت روانی پدیده ای نسبتا جدید است ، آغاز توجه به بهداشت روانی کودک را، به وضوح تنها تا مدتی قبل از اوائل قرن بیستم می توان ردیابی کرد . البته مدت زمانی هم طول کشید که در راهنماهای تشخیص اختلال روانی ، فصلی هم به اختلال های روان شناختی و الگوهای ناسازگارانه رفتار کودکان و نشانه شناسی آنان اختصاص یافت . امروز در سایه مطالعات علمی ، دانش ما درباره مشکلات دوره کودکی به طور روز افزون در حال افزایش است . شیوه های مطالعه علمی ، دنیایی از یافته ها و البته سوالهای بیشتر را پیش روی ما گشوده است . این یافته ها طبقه بندی های قبلی را اصلاح می کند ، بسط می دهد و دسته بندی های جدیدی را اضافه می نماید (موریس و کراتوچویل ،ترجمه نائینیان1389 )

براساس DSM-V جدیدترین نسخه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالهای روانی پانزدهمین طبقه  تشخیصی شامل :

اختلال لجبازی- نافرمانی ، اختلال انفجاری متناوب ، اختلال سلوک ،اختلال شخصیت ضد اجتماعی،آتش افروزی، دزدی بیمارگون وسایر اختلالهای در هم گسیخته خاص و غیر خاص ، کنترل تکانشی و سلوک می باشد. ( راهنمای تشخیصی و آماری اختلالهای روانی ؛2013 )

اغلب کودکان به ویژه در نوجوانی یک دوره منفی گرایی و نافرمانی و نافرمانی خفیف را پشت سر می گذارند و اغلب والدین از خصومت یا جر و بحث کردن های گاه و بی گاه فرزندانشان شاکی هستند . اما اگر چنین رفتارهایی بیشتر اوقات وجود داشته باشند ، چه پیش می آید ؟ کودکان و نوجوانان دارای اختلال لجبازی ـ نافرمانی ، الگوی رفتاری منفی ، خصمانه و نافرمان نشان می دهند که به مشکلات خانوادگی یا تحصیلی مهمی منجر می شود . این اختلال از تمرد و نافرمانی معمولی کودکی و نوجوانی خیلی شدیدتر است . کودکان و نوجوانان مبتلا به این اختلال ، بارها از کوره در می روند ، جرو بحث می کنند ، از انجام دادن آنچه به آنها گفته شده خودداری می کنند و عملا دیگران را می رنجانند . آنها زود رنج ، ناراحت وستیزه جو ، مغرور و حق به جانب هستند . آنها به جای اینکه خودشان را علت مشکلاتشان بدانند ، دیگران را سرزنش می کنند یا اصرار دارند که آنها قربانی شرایط هستند . برخی از کودکان که به این صورت رفتار می کنند ، بیشتر با والدینشان مقابله می کنند  تا با غریبه ها ، اما اکثر آنها در هر زمینه ای مشکل دارند .رفتار آنها در عملکرد تحصیلی و روابط اجتماعی شان طوری اختلال ایجاد می کند که احترام معلم ها و دوستی همسالانشان را از دست می دهند . این شکستها باعث می شوند که آنها احساس بی کفایتی و افسردگی کنند (هالجین، و کراس ترجمه سید محمدی ، 1391 )

اولین نشانه های اختلال لجبازی – نافرمانی معمولاً در سالهای پیش از دبستان ، و به ندرت دیرتر از سنین نوجوانی ظاهر می شود . پسرها بیشتر از دخترهای هم سن ، به این اختلال دچار می شوند ، اما بعد از بلوغ این اختلال به طور برابر در دخترها و پسرها شایع است . در برخی موارد اختلال لجبازی –نافرمانی به اختلال سلوک تبدیل می شود . در واقع اغلب کودکان دارای اختلال سلوک سابقه لجبازی و نافرمانی دارند .

با این حال ، همه کودکان دارای اختلال لجبازی –نافرمانی به سمت رفتارهای اخلالگرانه جدی تر که با اختلال سلوک همراه هستند پیش نمی روند (لاهی و همکاران ، 1992 )

به موازات پژوهشهای گسترده ، که به شناخت و آگاهی بیشتر درباره انواع ، نشانه ها ، عوامل زمینه ساز و تمیز بین اختلال های رفتاری کودکان انجامیده ، حجم مطالعات در مورد درمان روان شناختی آنها نیز به سرعت در حال افزایش است .روش های منتج از سیستم های نظریه ای اولیه (روان تحلیل گری ، رفتارگرایی ، سیستم های خانواده و نظریه های مربوط به رشد ) مدام در حال نوپردازی و اصلاح و تعدیل هستند . در کنار آن ، هر روز چشم اندازهای جدیدتری در برابر روان درمانی کودک گشوده می شود . مرور ادبیات اخیر ، کاربرد و اثر بخشی رویکردهایی مثل روان تحلیل گری و درمان شناختی رفتاری کودک و همچنین دامنه وسیعی از درمان هایی مثل هنر و موسیقی را نشان می دهد . در بین درمانهای موجود ، اغلب تالیفات روی بازی درمانی و کاربرد قصه ها در درمان کودکان تمرکز دارند (اسکورزلی ، گلد 1999)

استفاده از بازی درمانی به عنوان یک فن ، به نهضت روان تحلیل گری و به کارهای آنافروید و ملانی کلاین در درمان کودکان بر می گردد . (لندرث، ترجمه آرین ، 1390 )

کاربرد درمانی قصه نیز ، ریشه در تفکرات روان تحلیل گری دارد و با کارهای میلتون اریکسون آغاز شد (کارلسون 2001) اریکسون درجلسات درمان ، قصه هایی را متناسب با موقعیت روانی مراجع برای او نقل می کرد و اعتقاد داشت که با بازگویی قصه ها ، نیروهای سازنده و مثبت ، ناخودآگاه مراجع را برای او قابل دسترس می سازد .

بتلهایم و گاردنر نیز بعد ها به کاربرد قصه ، به عنوان ابزار درمانی پرداختند . قصه ها اگرچه در روان درمانی بزرگسالان نیزمورد استفاده قرار می گیرند ، به دلیل هماهنگی ویژه ای که با جهان کودکی دارند ، به طور گسترده تری می توانند در روان درمانی کودکان به کار گرفته شوند . قصه ها فرصت همانند سازی با شخصیت ها ، برون سازی تعارضها و تخلیه هیجانها و کسب بینش را به کودک می دهد(اریکسون ، ترجمه قراچه داغی ، 1386)

مرور ادبیات پژوهشی نشان می دهد که درمانگران کودک ، قصه و قصه گویی را چه در زمینه بازی درمانی و چه به طور مستقل ، هم برای درمان (کودکان دچار سو استفاده جنسی ، دارای اختلال های یادگیری ، مبتلا به ناتوانی های هیجانی و . . . )و هم آموزش مهارت های خاص (مهارت حل مسئله، مهارتهای خود تنظیمی ، شناخت احساسات ، کنترل پرخاشگری و . . . ) به کار گرفته اند .

- Mourice

-Cratochuile

-Diagnostic And Statistical Manual Disorder (DSM)

-Haljine

-Crass

-Lahey

-Scourzelli

-Gold

-Anna -Freud

-Melanie-Klein

-Kandreth

-Milton-Erikson

-Carlson

-Bettelhim

-Gardner